Home » Zoekresultaten voor 'gemeente' (Pagina 3)

Zoekresultaten voor: gemeente

Uitslag verkiezingen provincie en waterschap

stempotlood

Op 15 maart waren er verkiezingen voor provincie en waterschap. Helaas kon het Badhuis deze keer niet als stembureau dienen, bij de planning golden nog beperkingen voor de stembureau ruimtes. We geven daarom de uitslag van het dichtstbijzijnde stembureau, de kerk aan de Witte de Withstraat 2.
Via deze link kun je de resultaten van dit stembureau zien voor zowel de provinciale staten als voor het waterschap Noorderzijlvest. Ter vergelijking zijn ook de resultaten van de gemeente Groningen opgenomen en die van de hele provincie/het waterschap en de resultaten van de vorige verkiezingen.
Bijzonderheden in de resultaten:
Voor de provinciale verkiezingen

  • Bijna alle partijen die ook de vorige verkiezingen meededen hebben verloren. Alleen de partij voor het Noorden en de Partij voor de Dieren (bijna 10% van de stemmen) hebben gewonnen t.o.v. 2019.
  • De winnaar in ons buurtstembureau is Volt met 14,9% van de stemmen (in de gemeente 7,7%, in de hele provincie 3,8%).
  • De grootste partij blijft hier GroenLinks met 20,4% (in Stad 16,1% en in de hele provincie 9,6%)
  • De BBB behaalde hier 5% van de stemmen (in de gemeente 10,7%, in de hele provincie 23,6 %).

Bij waterschap Noorderzijlvest

  • Water Natuurlijk bleef lokaal de grootste, net als in Stad en het hele waterschap. Wel was hun percentage lager dan in 2019, evenals dat van de andere partijen die toen ook al meededen.
  • De nieuwe partij Student & Water werd behoorlijk groot: lokaal 17,7%, in Stad 11,9 en in het hele waterschap 7,0%.
  • De BBB behaalde hier lokaal 5,2%, in Stad 11,8 en in het hele waterschap 20,6%

Verkeersveiligheid in de buurt

Verkeersdeelnemers in de vorm van  symbolen

Onze buurt is een woonerf, een van de laatste in de stad Groningen. Dat zou een rustige oase moeten zijn in een drukke binnenstad. Veel bewoners ervaren dat niet zo met de hoeveelheid snelle bezorgbusjes en fietsen, ook al zijn die vaak wel stil want elektrisch. Ook lopen er een aantal drukke verkeersstromen langs en door onze buurt. Er zijn op verkeersgebied een aantal ontwikkelingen te melden:

  • de Eeldersingel wordt steeds drukker met autofiles en veel fietsers. Deels heeft dat te maken met gewijzigde busroutes, de zuidelijke ringweg en snelfietsroutes. Enkele buurtbewoners zijn daarom een petitie gestart om bij de gemeente meer aandacht voor een veiliger Eeldersingel te krijgen. Vind je dit ook belangrijk, teken dan de petitie op de website petities.nl
  • De gemeente wil in gesprek met bewoners over fiets- en wandelroutes. Waar niet, waar wel, zijn er problemen of oplossingen? Je kunt het aangeven op de website wijkprikker.nl
  • Voor de inrichting van het stationsgebied zijn ook plannen in ontwikkeling. Omliggende buurtverenigingen hebben hierover op 15 februari met leden van de gemeenteraad gesproken. Onze buurtvereniging heeft hierbij het belang van goede ontsluiting in westelijke (maar ook oostelijke) richting voor fietsers en voetgangers aangegeven. We zien dat er voor voetgangers vanaf en naar het station weinig of geen loopruimte is vanuit onze buurt of deze is geblokkeerd door scooters.

Info-avond inkoop zonnepanelen en meer

Wil jij meer geld overhouden en fijner wonen? 
Doe mee met de inkoopactie van de gemeente Groningen. Zo wordt het aanschaffen van zonnepanelen, spouwmuur-, dak-, vloerisolatie, een hybride warmtepomp, of een combinatie makkelijker en voordeliger.

Gemak, maatwerk en goede kwaliteit
In opdracht van de gemeente Groningen heeft het Regionaal Energieloket bedrijven uit de regio met een goede prijs/kwaliteitverhouding en garanties geselecteerd. Zo heb jij geen uitzoekwerk. Je ontvangt een offerte op maat, die past bij jouw huis en wensen. De offerte is vrijblijvend, maar kost het bedrijf tijd en geld. Reageer daarom alleen bij serieuze interesse.

Meer weten?
Kom naar de informatieavond op 20 februari voor zonnepanelen, 8 maart voor isolatie, en 21 maart voor hybride warmtepompen.
Ga voor meer informatie, aanmelden voor en terugkijken van de informatieavonden, of aanmelden voor de inkoopactie naar duurzaamgroningen.nl/acties.

#gemeente

Aanleg glasvezel in onze buurt

De Badstratenbuurt krijgt glasvezel. Dat klinkt goed, maar de uitvoering kan beter is de ervaring van bewoners.

In november 2022 is (in ieder geval in de Oosterbadstraat) een briefkaart bezorgd dat er die week met de aanleg van de glasvezelkabels zou worden begonnen. Daarmee is ook gestart, waarbij de werkvolgorde (binnen de straat) niet duidelijk was en door slecht weer in de war werd gestuurd.
De kabelaanleg geeft ongeveer 1 dag hinder waarbij je een sleuf van een halve meter voor je woning hebt liggen. Aan het eind van de dag is de straat weer dicht gelegd en met zand bestrooid. Dit is nodig om de voegen te vullen die bij het bestraten ontstaan.
De werkvolgorde waarin straten worden aangepast is niet duidelijk en uit de buurt Whatsappgroep blijkt dat er zonder aankondiging vooraf wordt gestart waardoor er extra hinder voor bewoners en geparkeerde auto’s en motoren ontstaat
Het weer dichtleggen van de straat wordt weinig zorgvuldig gedaan waardoor het loopvlak hobbelt, tegels los liggen en bij regen er veel meer plassen ontstaan.
De afgelopen week was er weer een team aan het werk. Het is onduidelijk of het kabels leggen nu klaar is.

Wat kun je als buurtbewoner doen als je overlast ervaart van deze werkzaamheden?
Spreek de werknemers ter plekke aan (het zijn veelal niet Nederlandstaligen) of de uitvoerder die wel Nederlands spreekt.
De ervaringen hierover zijn wisselend volgens de buurtappgroep.
Heb je klachten over de bestrating dan kun je ook een melding maken bij de gemeente via de website https://groningen.slimmelden.nl/ (of via de SlimMelden app). Je kunt daar op een kaart aangeven waar het probleem is en wat er aan de hand is. Als er al een melding over is gedaan kun je je daar bij aansluiten, mogelijk verhoogt dat de prioriteit.
De KPN website (via MijnKPN) geeft als schatting dat in juni/juli begonnen wordt met de aansluiting in de woningen.

Wat eraan vooraf ging
In het voorjaar 2021 werd door KPN aangekondigd dat er een glasvezelnetwerk zou worden aangelegd in onze buurt. Daarbij is geïnventariseerd wie toestemming voor het aanleggen tot in huis wilde geven. De flyer en mails leken te suggereren dat het een kwestie van enkele maanden zou zijn totdat het netwerk er lag.
Doordat de aanleg elders in de stad veel overlast en straathinder gaf is er rond dezelfde tijd door de gemeente ingegrepen en is de aanleg op een lager pitje gezet. Door de Coronapandemie is verdere vertraging opgetreden.
In juni 2022 is een mail gestuurd aan de bewoners die toestemming hebben gegeven tot het maken van een aansluiting met een 5 stappenplan waarbij stap 3 het aanleggen in de straat is.

Korte geschiedenis van het Badhuis

Ingekleurde foto van het Badhuis uit 1903
www.beeldbankgroningen.nl foto NL-GnGRA_1986_129

Uit oogpunt van hygiëne worden aan het eind van de 19e eeuw in de grotere steden gemeentelijke badhuizen gebouwd. De meeste arbeiderswoningen kenden alleen wc’s buiten de woning en douches komen pas na de Tweede Wereldoorlog in beeld.
Volgens de Nieuwe Groninger Courant van dinsdag 31 mei 1880 wordt vanaf 1 mei de “Gemeentelijke bad- en zweminrichting” geopend, een combinatie van badhuis en zwembad op de plaats die werd aangeduid als “buiten de voormalige A-poort“.

Het baden en zwemmen gebeurde in de open lucht. Openingstijden waren van ’s morgens 5 tot 9 en ’s middags van 12 tot zonsondergang.
Voor vrouwen was het badhuis geopend voormiddags van 9 tot 12 uur. Al na enkele dagen werden de openingstijden aangepast: voor vrouwen bleef het bad op woensdag en zaterdag langer open, van 9 – 3 uur.
Voor de toegang moesten bij het gemeentehuis kaartjes worden gekocht, echter het zuidelijke bad (bij het spoor) was gratis toegankelijk en werd daarom bekend onder de naam “het Loez’nbad“.

Herkomst foto: Fotobedrijf Piet Boonstra,
(www.beeldbankgroningen.nl foto 1785-307)

In de jaren veertig komen er plannen voor een nieuw zwembad, omdat het bad volkomen verouderd en te klein is geworden. Na de opening van het zwembad de Papiermolen wordt medio jaren vijftig het Badhuis gesloten.
Het terrein wordt verkocht aan Niemeyer die het als opslag en parkeerterrein in gebruik heeft tot begin jaren 90. Daarna wordt het terrein gesplitst met tegen het spoor een nieuw kantoor voor Niemeyer met parkeerplaats en rond het Badhuis nieuwbouw en een plein.
Het Badhuis wordt opgeknapt en opgedeeld in 2 huurwoningen en deels als buurthuis in gebruik genomen (1994).
In 2001 besluit de verhuurder woningcorporatie Nijestee het gebouw opnieuw een grote onderhoudsbeurt te geven.

In 2010 besloot de gemeente het badhuis aan te wijzen als gemeentelijk monument. In dit document kunt u meer lezen over de historie van het badhuis en de redenen om het tot monument te benoemen.

#buurthistorie

Over de Badstratenbuurtkrant

In veel wijken verschijnt een gedrukte nieuwsbrief of een krant.
In de badstratenbuurt is jarenlang enthousiast gewerkt aan de Badstratenbuurtkrant.

Het eerste gestencilde nummer verscheen ongeveer in september 1974. Links ziet u de voorkant van dit nummer dat verscheen op het formaat van een dubbelgevouwen A4. Van dit nummer is nog een origineel exemplaar bewaard gebleven. U kunt er hier zelf ook nog even doorbladeren.

De krant volgde in de eerste jaren het studentenleven: nummer 1 van een jaargang verscheen in september, tegen de zomer verscheen het “eindejaarsnummer” .
Vele jaren is er aandacht geweest voor de sloopplannen van de gemeente met de buurt en vervolgens met de mogelijkheden tot opknappen van de huisjes met gemeentelijke subsidies.
Er waren verschillende eetrubrieken, gratis advertenties (“loezebadjes”, genoemd naar het gratis toegankelijke deel van het Badhuis zwembad), betaalde advertenties door buurtwinkeliers, heuse columnschrijvers zoals Saakje Andersverdriet en een historische rubriek. De redactie van de website zal van de nog beschikbare kranten gebruik maken om de geschiedenis af en toe weer wat op te halen. Heeft u nog een oude krant dan willen we die graag scannen om er nog stukken voor de website in onze geschiedenisrubriek op te nemen. Laat het de redactie weten via een mailtje.

In 2008 verscheen het laatste nummer van de hand van redacteur Wout Hoekstra. Dit was nummer 2 van jaargang 33.
Ook die krant kunt u hier nog bekijken.
Daarna zijn er nog enkele papieren nieuwsbrieven verschenen, waarna de buurtvereniging in de laatste nieuwsbrief van juni 2011 aankondigde dat er werd overgestapt naar een digitale nieuwsbrief in combinatie met de al bestaande website.

Hieronder een aantal beelden/artikelen die in oude Badstratenbuurtkranten zijn verschenen:
Over het kunstwerk in het trottoir van de Eeldersingel
Waar komt de naam Marwix vandaan?

#buurthistorie

Plopatou overleden (1938-2017)

Onze markante buurtbewoner Plopatou is niet meer. 

Hij werd in 1938 in het R.K.Z te Groningen geboren als zoon van de heer en mevrouw de Jonge-Becherer en kreeg een imposante rij voornamen (Berthil Cornelis Alex Iwan Pauw). Later werd zijn naam door hemzelf uitgebreid tot B.C.A.I.P. van Hanswijck de Jonge, maar het meest bekend werd en bleef hij onder de naam Plopatou.

Vanaf eind jaren zestig vormde hij met een diverse groep andere jongeren een soort provo kern in de stad. Hij fotografeerde, schreef gedichten, schilderde en werd door zijn uiterlijk met lage haren en gewaden en stevig opgemaakt een bekende Stadjer.
Ook in de lokale politiek speelde hij begin jaren ’70 een rol als oprichter en lijstaanvoerder van de Internationale Partij voor Sex en Oproer, maar de partij haalde bij de gemeentelijke verkiezingen geen raadszetel. Na het vertrek van burgemeester Jos Staatsen in 1991 heeft hij nog zonder succes gesolliciteerd naar de vrijgekomen burgemeesterspost.
Eind jaren tachtig vond er een plotse omslag plaats in de kleding en het kapsel van Plopatou: het lange haar en de zwierige kleding verdwenen en hij werd een keurige heer in keurig pak en strak gekapt, veelal met hoed en paraplu. Enkele jaren later overleed zijn moeder en kwam hij vanuit de Oosterpoort in de Badstratenbuurt bij zijn zoon Wladyslaw wonen. 

Toen zijn zoon naar Den Haag vertrok bleef hij in Groningen, maar ging zeer regelmatig ook naar de residentie om zich daar in diverse zaken te verdiepen. Zowel vanuit Den Haag als thuis in Groningen kwam hij, altijd te voet, nooit zonder een boek of curiosum weer naar zijn woning terug. Deze was zeer afgesloten van de omgeving en werd van buiten met balkondecoraties en verzamelde historische keien aangekleed tot een kleine vesting. 
Vanaf medio jaren zestig gaf Plopatou schriftelijk zijn mening en kennis over diverse zaken in de stad, maar ook over de landelijke politiek en militaire zaken. Regelmatig werden zijn brieven geplaatst in het Dagblad van het Noorden, maar ook veel instanties en  personen werden door hem met lange handgeschreven epistels op ongewenste ontwikkelingen, foute besluiten of interessante historische zaken gewezen. 
In het afgelopen jaar ging zijn gezondheid zichtbaar achteruit en op vrijdag 25 augustus is Plopatou op 78-jarige leeftijd overleden.

 Met dank aan de fotograaf Oliver Verheij voor de hierbij geplaatste foto.

#buurthistorie

Domweg gelukkig aan de Marwixkade

Herinneringen van Willy Hilverda (1)

In 1979 ging ik in Groningen sociologie studeren en kwam terecht in het pas gekraakte Rooms Katholieke Ziekenhuis (RKZ) aan de Verlengde Hereweg. Bijna vier jaar later had ik genoeg van het RKZ en meldde me bij het gemeentelijk huisvestingsbureau waar ik vanaf 1979 stond ingeschreven. Een vriend die in de Eelderstraat woonde, had me getipt dat er op de Marwixkade werd gebouwd, dus dat gaf ik op als eerste voorkeur. 

En zo kreeg ik een tweekamerappartement toegewezen in de Badstratenbuurt. Omdat het bijzondere bouw was – houtskeletbouw – kregen wij, de toekomstige bewoners, in 1983 de sleutels na een vaartocht en openingshandeling van burgemeester Buiter.
Een nieuw en fris huis, daar was ik wel aan toe na dat altijd wat groezelige kraakpand. Ik schilderde de muren wit en kocht licht vinyl. “Het lijkt hier wel een zwembad,” was het commentaar van de mannen die het kwamen leggen. De rode pannenset en de rode keukenhanddoeken die ik bij de Hema had gekocht, boden volgens mij voldoende compensatie voor het zwembadgevoel.
Overburen had ik niet en ik woonde op de eerste verdieping, dus overgordijnen in de woonkamer waren niet nodig. En ’s avonds zat ik graag voor het raam te kijken hoe het licht van de straatlantaarns weerkaatste in het water van het Noord-Willemskanaal.

Pijptabak
‘s Ochtends haalde ik brood bij bakker Bolt op de hoek van de Eeldersingel en Eelderstraat en kocht een Volkskrant bij de tabakszaak op de hoek van de Eelderstraat en de Paterswoldseweg. ’s Middags fietste ik naar de Dreize (aan de Koeriersterweg?) om boodschappen te doen. Op dat tijdstip rook het bij de Niemeijerfabriek aan de Paterswoldseweg altijd naar zoete pijptabak, terwijl ’s ochtends de geur van shag overheerste.
Na alle fietskilometers die ik had afgelegd over de Verlengde Hereweg was ik erg gelukkig met de nabijheid van alles: het station, het Groninger Museum (toen nog op de Praediniussingel), het centrum en vooral: het Stadspark met de kunstijsbaan. Ik werd lid van de IJVG, de IJsvereniging Groningen, en trainde ’s zomers in het park en ’s winters op het ijs.

Aanbidders
In mijn portiek woonden twee stellen met wie ik omging: Helma en Stefan en Bert-Harm en Ellen-Dine. Bert-Harm studeerde voor tandarts en ging, toen hij was afgestudeerd, terug naar de Achterhoek om er een eigen praktijk te beginnen. Stefan, Helma en ik begonnen later een eetgroep met Jannie en Henk die ook in de Badstratenbuurt woonden.
Boven me woonde Elena, een schone Spaanse, die regelmatig bezoek had van aanbidders. Op een winternacht werd ik wakker van geschreeuw buiten, een mannenstem die wanhopig riep: ‘Elena! Elena!’ De volgende ochtend zag ik aan de voetsporen in de sneeuw op het hek van mijn balkon achter dat hij naar haar toe was geklommen.

Meer dan acht jaar heb ik met veel plezier op de Marwixkade gewoond, zat in het bestuur van de Badstratenbuurtvereniging en in de redactie van de Badstratenbuurtkrant. Waarover later meer. Toen ik eind 1991 een baan kreeg bij de Culturele Raad Zuid-Holland verhuisde ik naar Rotterdam.

#buurthistorie

De Badstratenbuurtkrant in de jaren tachtig

Herinneringen van Willy Hilverda (2)

De Badstratenbuurtgroep had in 1983 een wat kwijnend bestaan geleid, maar in 1984 komt er nieuw leven in de brouwerij omdat de gemeente wil dat buurtgroepen verenigingen worden. Dit heeft tot gevolg dat er een aantal buurtbewoners actief wordt en de Badstratenbuurtvereniging opricht. Ik word secretaris van de vereniging en stap in de redactie van de Badstratenbuurtkrant. Verder zitten in de redactie: Wout Veldstra, die het krantje de voorgaande jaren in zijn eentje draaiende heeft gehouden en Ellen-Dine en Helma, twee medebewoners van mijn portiek aan de Marwixkade.
In deze buurtkrant staat, naast een verslag van de ledenvergadering, een interview met beeldend kunstenaar Hans Mes, die het befaamde beeld heeft gemaakt dat bij Bij de Sluis staat: Dreckschnabel. Vanaf het tweede nummer van 1984 staat Dreckschnabel op de voorkant van het blaadje. De oplage is in die jaren 450.

Wrijfletters
Blaadjes maken is dan nog puur handwerk. We typen, knippen, plakken en maken koppen met wrijfletters. Zwarte lijnen worden op het papier geplakt met een soort draad. Erg precies zijn we niet. Het komt regelmatig voor dat letters en lijnen niet helemaal recht op het papier staan. Het knippen en plakken van de buurtkrant doen we in de buurtwinkel, het pand op de hoek van de Eeldersingel en Bij de Sluis. Drukken gebeurt bij Delta, een organisatie waar ook andere buurtkrantjes worden gedrukt. Ook dat vind ik leuk. Moedervellen maken en dan toekijken terwijl de machines drukken, rapen en nieten.

Badstratenbuurtkrant nr 5 (1984)

Beestachtig
In nummer 5 van 1984 schrijf ik een stukje over Jasper van Marwijk, de naamgever van de Marwixstraat, de Marwixkade en de Jaspersgang. Een nogal opvliegend heerschap. In 1985 of 1986 begin ik met de rubriek Beestachtig, waarin ik schrijf over de wederwaardigheden van mijn katten. Mijn hoop is dat andere buurtbewoners ook stukjes gaan schrijven over hun huisdieren, maar het enige wat gebeurt is dat er op een avond een mevrouw bij me aanbelt die vraagt of ik wil collecteren voor de Dierenbescherming. Ik ben immers zo’n dierenvriend. Ik moet haar teleurstellen.
In jaargang 13 nummer 3 plaatsen we voor het eerst een recept, van Stefan, ook wonend in mijn portiek aan de Marwixkade. Vanaf nummer 4 van die jaargang beginnen we met interviews, onder meer met de wijkagent en de brugwachter.


Niemeijerterrein
Een steeds terugkerend onderwerp in de buurtkrant in die jaren is het Niemeijerterrein. Eind 1985 worden de oude gebouwen gesloopt en worden plannen gemaakt voor nieuwbouw. In het bouwteam dat de nieuwbouw begeleidt zitten enkele vertegenwoordigers van de buurt die zich sterk maken voor inspraak van toekomstige bewoners, een aanvaardbaar huurniveau en goed geïsoleerde woningen. Ook willen de buurtvertegenwoordigers dat buurtbewoners voorrang hebben bij de toewijzing van de nieuwe woningen.

Steenhouwerskade
Het eerste nummer van 1988 verschijnt in een extra grote oplage (700 exemplaren), omdat het bestuur van de buurvereniging de bewoners van de Emmasingel en de Steenhouwerskade meer bij de ontwikkelingen van het gebied wil betrekken. Voor een artikel over de geschiedenis van de Steenhouwerskade gaan Helma en ik naar het gemeentearchief waar we het bevolkingsregister en adresboeken raadplegen. Op de kade woonden aan het begin van de negentiende eeuw onder meer blikslagers, steenhouwers, timmerlieden en winkeliers.
In het tweede nummer van 1988 staat, naast het interview met brugwachter Hopman en een artikel over de verbouwing van bakker Bolt tot bruncherie, een artikel met als kop ‘Nieuwbouw Niemeijerterrein valt tegen’. De twee grootste problemen zijn vocht en geluidsoverlast. En de voordeuren hebben nog geen bel. Ook bevat de krant een verslag in van het buurtfeest. Over buurtfeesten meer in een volgend artikel.

Hoe het verder gaat met de Badstratenbuurtkrant weet ik niet, want dit nummer is het laatste wat ik in mijn bezit heb.

[Redactie: lees meer over de buurtkrant en hoe ze verdween in een ander artikel: Over de Badstratenbuurtkrant ]

#buurthistorie

Over de Joodse familie Godfried (Westerbadstraat 31)

Voor het pand Westerbadstraat 31 zijn in de nazomer van 2020 twee Stolpersteine geplaatst als gedenkstenen voor de vanuit dit huis weggevoerde moeder en dochter Godfried. Vanwege Corona was er geen bijeenkomst mogelijk bij de plaatsing. Nazaat Fred Menko heeft onderstaand beeld van de familie geschreven om de stenen met herinneringen te omkleden. Volgend jaar zal hij over zijn familie Menko, waarvan het gezin Godfried onderdeel uitmaakt een boek uitbrengen (#).

# Dit boek is in maart 2022 verschenen bij uitgeverij Boom onder de titel “Veertien kinderen. De oorlogsgeschiedenis van mijn joodse familie”, auteur Fred Menko.

“De familie Menko en de familie Godfried

Mijn grootvader Adolf Menko kwam uit Enschede, hij was getrouwd met Henderika Godfried. Mijn grootmoeder, Henderika Godfried, kwam uit Bedum. Dat leek mij als kind, alleen al door de naam Bedum en omdat mijn oma er vandaan kwam, een lieflijk dorp.
In de oorlog zijn vele familieleden gedeporteerd en vermoord. Mijn grootvader Adolf kwam uit Stad Delden, uit een groot gezin van veertien kinderen. Twee broers zijn een natuurlijke dood gestorven, alle andere broers en zusters en vele van hun nakomelingen zijn in de oorlog gedeporteerd en vermoord. In de oorlog woonden mijn grootouders in Enschede, en daar was een uitgebreid netwerk van verzet, met een leidende rol voor dominee Overduin. Zo hebben zij door onderduik de oorlogsjaren kunnen overleven. Over de familie van mijn opa heb ik een boek geschreven, dat begin 2022 verschijnt: “Veertien kinderen. De oorlogsgeschiedenis van een joodse familie”. Daarin wordt ook het verhaal van de familie Godfried verteld.

De familie Godfried
Mijn oma Henderika Menko-Godfried (1886) had een broer, Nathan (1881) en twee zusters, Henriëtte van Geuns-Godfried (1882) en Jeanne Godfried (1889).
Hun vader Samson Godfried was geboren in Hoogeveen, hun moeder Judith Godfried-Kanstein in de stad Groningen. Zij waren op 10 oktober 1880 in Groningen getrouwd, hij was toen 28 jaar, zij was 24 jaar. Samson Godfried was antiquair (zo werd dit in de familie verteld, er zijn over zijn werk geen documenten bewaard gebleven) zijn vrouw Judith was vroedvrouw. In het Nieuws van de Dag van 15 december 1898 werd bekendgemaakt, dat in Bedum Mej. J. Godfried-Kanstein was benoemd tot gemeente-vroedvrouw.

Vanaf 1923 woonden Samson Godfried en Judith Godfried-Kanstein in de Westerbadstraat 31 in Groningen. Hun dochter Jeanne woonde bij hen op ditzelfde adres.
Uit foto’s, brieven en beschrijvingen komt Jeanne Godfried naar voren als een wilskrachtige vrouw. Zij was zeker ook een warmvoelende vrouw, die zich inzette voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking. Destijds werd dit zwakzinnigenzorg genoemd. Jeanne werkte als secretaresse van de Vereniging Zwakzinnigenzorg. In het Nieuwsblad van het Noorden van 19 januari 1935 riep zij op om schoeisel te schenken. Het bericht eindigde als volgt: “Bij voorbaat breng ik u hartelijk dank, omdat het mijn vaste overtuiging is, dat een Groningsche moeder in het bijzonder, aan deze medewerking graag gehoor zal geven. Ook de Redactie dank ik voor haar goede hulp”. Jeanne Godfried, Secretaresse van “Zwakzinnigenzorg”.

Moeder Judith Godfried-Kanstein en dochter Jeanne Godfried
(Foto’s afkomstig van de website JoodsMonument.nl)

De oorlog 
De broer van Jeanne, Nathan, de oudste uit het gezin, was al ver voor de oorlog, in 1920, overleden. Samson Godfried overleed kort voor de oorlog, begin 1940, hij was 87 jaar. Tijdens de bezetting door nazi-Duitsland volgden er steeds meer beperkende maatregelen voor joodse Nederlanders. Uiteindelijk werden zeer velen weggevoerd, eerst naar Westerbork en van daar naar Auschwitz en Sobibor. De meeste gedeporteerden zijn direct na aankomst door gasverstikking vermoord.

Judith Godfried-Kanstein kwam op 87-jarige leeftijd in Westerbork. Zij werd op 6 juli 1943 gedeporteerd naar Sobibor in Polen en direct na aankomst, op 9 juli 1943, om het leven gebracht. Jeanne werd op 7 september 1943 naar Auschwitz weggevoerd, waar ook zij direct na aankomst, op 9 september 1943, om het leven werd gebracht, 53 jaar oud.
Henriëtte van Geuns-Godfried, zuster van Jeanne, en haar man Bernard van Geuns konden onderduiken bij een echtpaar in Jipsinghuizen, en hebben zo de oorlog overleefd. De andere zuster van Jeanne, mijn oma Henderika Menko-Godfried, was ondergedoken bij een dominee in Borne, in de doopgezinde pastorie, haar man, mijn opa Adolf Menko, was ondergedoken in Enschede.

Het Jeanne Godfried huis
In januari 1967 werd aan de Kraneweg 111 het Jeanne Godfried huis geopend, “dat onderdak biedt aan vijftien geestelijk gehandicapte vrouwen en meisjes”. (Nieuwsblad van het Noorden, 27 januari 1967). “Een zuster van Jeanne Godfried, de 84-jarige mevrouw Henriëtte van Geuns-Godfried uit Hoogezand, was een van de vele genodigden”. “Een ontroerend moment was het toen Jeanne Zuidema, kleindochter van Mevrouw H. van Geuns-Godfried, in de eetzaal een foto van wijlen Jeanne Godfried onthulde”. Later is dit tehuis opgegaan in een grotere instelling in de stad Groningen.

De joodse begraafplaats in Selwerd
Op de joodse begraafplaats in Selwerd ligt mijn overgrootvader Samson Godfried begraven. Het is een dubbel graf met een enkele steen: naast hem was een graf gereserveerd voor zijn vrouw, maar dat graf is nooit gebruikt, omdat zijn vrouw naar Polen is weggevoerd en daar is vermoord. (zie foto juni 2021)

Over tante Jeanne en haar ouders werd in onze familie altijd met veel liefde gesproken. Dat ging dan over een wereld, die mij onbekend was, het leven van voor de oorlog.”

Fred Menko

Voor wie meer wil weten of aanvullingen heeft: via de redactie kan contact opgenomen worden met Fred Menko.

#buurthistorie

Logo Badstartenbuurtvereniging

Nieuwsarchief

Onderwerpen