In de jaren dertig van de vorige eeuw is in de toenmalige gemeentelijke bad- en zweminrichting aan de Kleine Badstraat een vrouwenbeeld geplaatst, gemaakt door de kunstenaar Bas (Sebastiaan) Galis. Het beeld stond ongeveer midden voor het Badhuis in het deel waarvoor toegang moest worden betaald (zie de bovenstaande uitsnede van de zwembadfoto NL-GnGRA_1785_307 uit de Groninger Archieven). Het betonnen beeld wordt omschreven als vrouw met 2 dolfijnen en is in die jaren een levendig onderdeel van het zwembad (zie de krantenfoto uit 1951).
Na de opening van het nieuwe zwembad de Papiermolen werd het bad in onze buurt in 1954 gesloten en is het terrein, inclusief het Badhuis aangekocht door tabaksfabriek Niemeijer. Op het terrein plaatste de firma twee grote opslagloodsen. Na de terugkoop door de gemeente (begin jaren ’90) kwamen er woningen en kreeg Niemeijer er een parkeerplaats en bouwde er een kantoor. Het Badhuis bleef al die jaren staan en was in gebruik als woning voor Niemeijer personeel.
Het beeld werd na de aankoop van het zwembadterrein door directeur Niemeyer geschonken aan de tuinvereniging Piccardthof waar deze dame op verschillende plekken stond opgesteld. De laatste jaren was er geen goede plek meer voor haar en raakte het beeld in verval.
De Badstratenbuurtvereniging heeft contact gezocht met het bestuur van de tuinvereniging die bereid waren het beeld weer terug te schenken aan onze buurt. Vanwege de slechte staat hebben we hulp gezocht voor de verhuizing en mogelijke restauratie bij woningcorporatie Nijestee. Die vond de terugplaatsing van het beeld een mooi initiatief en heeft de verhuizing van het beeld georganiseerd. Op donderdag 25 maart 2021 is het beeld door verhuisbedrijf Mast opgehaald bij de Piccardthof en binnen in het Badhuis geplaatst.
In 2022 is met subsidies en sponsoring voldoende geld ingezameld om het beeld te kunnen laten restaureren. De restauratie is uitgevoerd in 2023 door de firma Cor Buist waarna het beeld is teruggekeerd naar de Badstratenbuurt en op 8 maart 2024 is onthuld door wethouder Rik van Niejenhuis.
Over de beeldhouwer:
Sebastiaan Ariën Galis (ook wel Seb of Bas genoemd) werd geboren 9 augustus 1890 in Meerssen (Limburg). Zijn vader werkte bij de spoorwegen waardoor het gezin regelmatig verhuisde. Na de geboorte van Sebastiaan verhuisde het gezin naar Groningen waar het bleef wonen. Hij volgde aan de Academie Minerva een opleiding tot edelsmid (1906-1912), trouwde in 1915 met Frietzen Jacobsma en vestigde zich als ‘reparatieatelier voor goud- en zilverwerken’. Ze kregen twee kinderen, dochter Wietske (1916) en zoon Arie (1920). Hij bleef zich artistiek ontwikkelen, studeerde nog een jaar aan de kunstacademie in Brussel en maakte studiereizen naar Parijs en Engeland. Ook volgde hij lessen bij Ploegschilder Jan Wiegers. Naast zijn artistieke werk was hij ook actief in antimilitaristische kringen in de jaren 20 en 30 en zat in het verzet gedurende de Tweede Wereldoorlog. Bij de gevechten tijdens de bevrijding van Groningen in april 1945 ging zijn atelier aan de Burchtstraat verloren. Na de oorlog begon hij opnieuw met beeldhouwen en ook schilderen in een atelier aan het Engelenpoortje en later aan het Boterdiep. Hij maakte verschillende oorlogsmonumenten (grafstenen voor Gerrit Boekhoven en Anda Kerkhoven, monument in Coevorden) en ander beeldhouwwerk (buste Anda Kerkhoven, gevelsteen von Rabenhaupt, gedenksteen Jan Fabricius) en schilderijen. Werk van hem is opgenomen in de collectie van het Groninger Museum. Van zijn edelsmeedwerk zijn geen voorbeelden gevonden.
Sebastiaan Galis overleed 8-6-1981 op 90-jarige leeftijd in een verpleeghuis te Winsum.
Bronnen:
– Wikipedia over Bas Galis
– Groninger Archieven (gegevens over het zwembad en genealogische gegevens)
– oude kranten en tijdschriften via www.delpher.nl
– RKD (Ned Instituut voor kunstgeschiedenis) – Bas Galis
#buurthistorie
