Mozes de Vries is geboren op 11-2-1890 te Groningen als jongste kind van Benjamin de Vries en Ester de Metz. Zijn vader is net als veel Joodse Stadjers koopman en woont in de Torenstraat 1.
Op 27-10-1894 komt te Winschoten zijn vrouw Bloemina Bollegraaf ter wereld, dochter van Jacob Bollegraaf en Saartje Simons.
Het stel trouwt op 29-4-1915 in Winschoten (Mozes is dan koopman, Bloemina heeft geen beroep). Onderstaand de handtekeningen van beide onder hun huwelijksacte.

Het echtpaar gaat in Groningen eerst bij de ouders van Mozes inwonen aan de Torenstraat nr. 1. Hier worden de eerste kinderen Benjamin (1916) en Saartje (1920) geboren. In 1921 verhuist het jonge gezin naar Schoolholm 32. Mozes handelt dan in “gedragen kleeren”.
Van 20-12-1921 tot 13-6-1931 woont het gezin op Marwixstraat nr. 41 waar hun dochter Ester wordt geboren (1929). Het beroep van Mozes is dan koopman. Daarna wonen ze 3 jaar aan de Verlengde Hereweg op nr. 64a (dit is nu bakkerij Rob van Dijk) en komen dan terug naar de Marwixstraat waar ze op nr. 22 gaan wonen. Mozes is dan kelner van beroep. Op dit adres worden de twee jongste kinderen Aaltje (1931) en Jacob (1936) geboren. Op onderstaande foto uit ca. 1910 is huisnr. 22 links te zien waar een groepje mensen staat en poort 3.

Hun oudste dochter Saartje vertrekt naar Amsterdam en werkt daar vanaf januari 1942 in de ‘Joodse Invalide’, een joods verzorgingstehuis voor invaliden en bejaarden. Dankzij deze functie was zij ‘gesperrt’ en daarmee voorlopig gevrijwaard van wegvoering naar Westerbork.
Hun oudste zoon Benjamin, inmiddels kapper, wordt al op 15-7-1942 vanuit Westerbork op transport gesteld naar Auschwitz en daar op 1-10-1942 vermoord, 26 jaar oud.
Op 31 december 1942 moeten ook Mozes de Vries met zijn vrouw Bloemina Bollegraaf en hun jongste kinderen Esther, Aaltje en Jacob naar kamp Westerbork. Van daaruit gaan ze op 14 september 1943 per trein op transport naar concentratiekamp Auschwitz, waar ze direct na aankomst op 17 september worden vermoord. Vader Mozes de Vries is dan 53 jaar, Bloemina Bollegraaf 48 jaar, Esther 13 jaar, Aaltje 12 jaar en Jacob 6 jaar.

Dochter Saartje trouwt op 28-7-1943 te Amsterdam met Aron Ossendrijver die ook in de Joodse Invalide werkt. Vanuit kamp Westerbork geven de ouders van Saartje toestemming tot het huwelijk waarvoor ze f 1,- moeten betalen. De vader van Aaron is in Westerbork onvindbaar om zijn toestemming te geven, gegevens laten zien dat hij al in juni in Sobibor is vermoord.
Het echtpaar Saartje en Aron Ossendrijver-de Vries overleeft de oorlog.

Bronnen:
– Groninger Archieven (aktes, woningkaarten, bevolkingsregister)
– Beeldbank Groningen: foto Marwixstraat (1785_19174)
– Collecties.kampwesterbork.nl
– Stadsarchief Amsterdam

^{#buurthistorie}